SGK giriş tarihine göre değişen emeklilik sistemi, 1994, 2008 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayanlar için yeni emeklilik modelleri oluşturuyor. 3.600, 4.500 ve 5400 prim günü baz alınarak oluşturulan modellerle, belirli koşulları yerine getiren sigortalılar erken yaşta emeklilik imkânı elde edebilecek. Yaş, prim günü ve sigortalılık süresi gibi unsurlar dikkate alınarak belirlenen bu düzenleme, milyonlarca çalışan için çeşitli emeklilik seçeneklerini mümkün kılıyor.
Giriş tarihine göre emeklilik şartları tekrar şekilleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak şartları yeniden düzenleniyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim üzerinden erken emeklilik imkânı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve hizmet yılı birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu sistemler, erken yaşta emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara seçenekli sistemler sunuyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de SGK sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi önemli tarihlerde sigortalı olanlar için çeşitli prim günleriyle kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu formüller, eksik prim günü bulunan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara yeni fırsatlar tanıyor.
1994 öncesi için 3600 gün formülü
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim koşullarını yerine getirdiğinde erken emeklilik imkânı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı elli, erkeklerde ise elli beş olarak uygulanıyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu formül avantajlı bir çözüm sağlıyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta başlangıcı olan çalışanlar için kısmi emeklilik şartları biraz daha zor. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta güçlük yaşayan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 gün şartı
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek kısmi emeklilik koşulları uygulanıyor. Bu grupta yer alan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekli. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emeklilik hakkı elde ediyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekli olabiliyor. Prim gün sayısı ve çalışma yılı, engellilik oranına göre değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4100 gün,
– %50 ila %59 arası için on altı yıl ve 3.700 gün,
– %60 ve üzeri için on beş yıl ve 3.960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden çalışanlar, resmî rapor ile 1800 prim günü üzerinden emekliliğe başvurabiliyor. Bu uygulama, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra çalışma durumunda emekli aylığı kesiliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir erken emeklilik desteği uygulanıyor. Bu kadınların prim günlerine yıllık %25 oranında ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından düşülüyor. Böylece kadınlar avantajlı biçimde emekli olma hakkı elde ediyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik yaşınızı, ilk SGK girişinize göre belirleyin.
-
Eksik primlerinizi, borçlanma seçenekleriyle doldurun.
-
Engelliyseniz, malulen emeklilik gibi ek avantajları değerlendirin.
-
Çocuğunuz engelliyse, prim artış haklarından yararlanarak emeklilik yaşınızı öne çekebilirsiniz.